Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
--------------
VƢƠNG NGỌC TRÌU
NGHIÊN CỨU VÀ XÂY DỰNG
CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CHO NHÀ MÁY ĐẠM CÀ MAU
TẠI THỊ TRƢỜNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
TỪ 2012 ĐẾN 2015
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC
NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. PHAN DIỆU HƢƠNG
Hà Nội, Năm 2012
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan: Bản luận văn tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu thực sự
của nhân, được thực hiện trên sở nghiên cứu thuyết, nghiên cứu khảo sát tình
hình thực tế và dưới sự dẫn dắt khoa học của Tiến sĩ: Phan Diệu Hương.
Các số liệu các kết quả trong luận văn trung thực, các chiến lược kinh
doanh đưa ra xuất phát từ thực tiễn kinh nghim, chưa từng được công bố dưới bất
kỳ hình thức nào trước khi trình, bảo vệ và công nhận bởi “Hội Đồng đánh giá luận
văn tốt nghiệp Thạc sĩ khoa học”.
Tác giả luận văn
Vƣơng Ngọc Trìu
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin chân thành cảm ơn đến quý thầy cô Trường Đại học Bách Khoa
Nội đã tận tình giảng dạy và hướng dẫn cho tác giả nhiều kiến thức quý báu trong suốt
thời gian theo học tại trường.
Tác giả xin được bày tỏ lòng biết ơn tới TS. Phan Diệu Hương người đã tận tình
hướng dẫn tác giả thực hiện luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn những đóng góp khoa học xác đáng của các thầy
trong hội đồng chấm luận văn tốt nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn cán bộ lãnh đạo đang công tác tại Công ty TNHH MTV
Phân bón Dầu khí Mau, các bạn đồng nghiệp đã hỗ trợ cho tác giả nhiều thông
tin ý kiến thiết thực trong quá trình tác giả thu thập thông tin để hoàn thành luận
văn này.
Tác giả luận văn
Vƣơng Ngọc Trìu
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT
BCG: Boston Consulting Group
BGĐ: Ban giám đốc
ĐBSCL: Đồng Bằng Sông Cửu Long
DN: Doanh nghiệp
FAV: Hiệp hội phân bón Việt Nam
GDP: Tổng sản phẩm quốc nội
GSO: Tổng cục thống kê
HĐTV: Hội đồng thành viên
MTV: Một thành viên
PVCFC: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Phân bón Dầu khí Cà
Mau
QLDA: Quản lý dự án
TNHH: Trách nhiệm hữu hạn
WTO: Tổ chức thương mại thế giới
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƢỢC KINH
DOANH CHO DOANH NGHIỆP ............................................................................... 5
1.1. Khái nim chiến lƣợc và chiến lƣc kinh doanh cho doanh nghip ............... 5
1.1.1. Khái nim chiến lược .................................................................................. 5
1.1.2. Khái nim chiến c kinh doanh ca doanh nghip ................................. 6
1.2. Phân loi chiến lƣc kinh doanh ........................................................................ 8
1.2.1 Phân loại theo cấp quản trị doanh nghiệp
.............................................. 8
1.2.2 Phân loại theo tính thực tiễn của chiến lược kinh doanh ........................... 9
1.2.3 Phân loại theo phạm vi thực hiện chiến lược kinh doanh ........................... 9
1.2.4 Phân loại theo tầm quan trọng của chiến lược kinh doanh: ....................... 9
1.3. Vai trò ca chiến lƣợc kinh doanh vi doanh nghip .................................... 10
1.4. Hoạch định chiến lƣợc kinh doanh cho doanh nghip ................................... 11
1.4.1. Khái nim hoạch định chiến lược kinh doanh .......................................... 11
1.4.2. Ni dung và trình t thc hin hoạch định chiến lược kinh doanh .......... 11
1.4.2. Phương pháp hoch đnh chiến lược kinh doanh cho doanh nghip ....... 17
1.5. Qun tr chiến lƣc kinh doanh trong doanh nghip ..................................... 23
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
1.5.1. Khái nim qun tr chiến lược .................................................................. 23
1.5.2. Ý nghĩa của qun tr chiến lược ............................................................... 24
1.5.3. Đặc điểm ca qun tr chiến lược ............................................................ 25
1.5.4. Các giai đon ca qun tr chiến lược ..................................................... 26
Tóm tt nội dung Chƣơng 1 ....................................................................................... 29
CHƢƠNG 2: CÁC CĂN CỨ ĐỂ XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH
CHO NHÀ MÁY ĐẠM CÀ MAU .............................................................................. 30
2.1. Gii thiu tng quan v Nhà máy Đạm Cà Mau ............................................ 30
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ............................................................. 30
2.1.2. Chức năng, nhim v và b máy qun lý ................................................. 32
2.1.3. Mt s đặc đim trong hot đng sn xut kinh doanh ca n y Đm Cà
Mau ..................................................................................................................... 33
2.1.4. Kết qu hot đng sn xut kinh doanh của Nhà máy Đạm Cà Mau t
tháng 4 năm 2012 ti nay. .................................................................................. 38
2.2. Các căn cứ để xây dng chiến lƣc kinh doanh cho Nhà máy Đạm Cà Mau
đến năm 2015 ............................................................................................................... 41
2.2.1.Phân tích môi trường vĩ mô ....................................................................... 41
2.2.2. Phân tích môi trường vi mô ...................................................................... 50
2.2.3. Phân tích ni b doanh nghip................................................................. 58
2.3. Tng hợp các phân tích căn cứ trong ma trn SWOT ................................... 67
2.3.1. Điểm Mnh của Nhà máy Đạm Cà Mau .................................................. 67
2.3.2. Điểm Yếu .................................................................................................. 68
2.3.3 Cơ hội ........................................................................................................ 68
2.3.4 Thách thc ................................................................................................. 69
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
2.4. La chọn sơ b các hƣớng phát trin chiến lƣc kinh doanh cho nhà máy
Đạm Cà Mau đến năm 2015 .................................................................................... 69
Tóm tt nội dung Chƣơng 2 ....................................................................................... 72
CHƢƠNG 3: XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CHO NHÀ MÁY
ĐẠM CÀ MAU TẠI THỊ TRƢỜNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG GIAI
ĐOẠN 2012 - 2015 ....................................................................................................... 73
3. 1. Xác định s mng của Nhà máy Đạm Cà Mau đến năm 2015 ..................... 73
3.2. Xác định mc tiêu chiến lƣc của Nhà máy Đạm Cà Mau đến năm 2015 ... 73
3.3. Hoạch định chiến lƣợc phát trin và xây dng kế hoch thc hin cho Nhà
máy Đạm Cà Mau đến năm 2015 ............................................................................ 76
3.3.1. La chn hoạch định chiến lưc phát trin chung .................................. 76
3.3.2. Xây dng kế hoch thc hin mc tiêu chiến lược đ ra ......................... 85
3.4. Những khó khăn trong hoạch định và thc hin chiến lƣc kinh doanh ca
Nhà máy Đạm Cà Mau ............................................................................................. 94
3.4.1. Điều kin khách quan ............................................................................... 94
3.4.2. Điều kin ch quan ................................................................................... 97
Tóm tt nội dung Chƣơng 3 ....................................................................................... 99
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỊNH HƢỚNG NHẰM THỰC HIỆN
THÀNH CÔNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH ĐÃ XÂY DỰNG CHO NHÀ
MÁY ĐẠM CÀ MAU ĐẾN NĂM 2015 ................................................................... 100
4. 1. Định hƣớng phát trin của Nhà máy Đạm Cà Mau đến 2015 .................... 100
4.1.1. Định hướng chung ................................................................................... 100
4.1.2. Các chỉ tiêu chủ yếu ................................................................................. 101
4.2. Mt s giải pháp định hƣng nhm thc hin thành công chiến lƣc kinh
doanh cho Nhà máy Đạm Cà Mau đến năm 2015 .................................................. 102
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
4.2.1. Các nhóm gii pháp ngun nhân lc ..................................................... 102
4.2.2. Các nhóm gii pháp m rng th trưng kinh doanh ............................. 104
4.2.3. Các nhóm gii pháp t chc qun lý sn xut, kinh doanh ................... 105
4.2.4. Các nhóm gii pháp tài chính ................................................................ 107
Tóm tt nội dung Chƣơng 4 ..................................................................................... 110
KẾT LUẬN ................................................................................................................ 111
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 112
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Ma trận SWOT ..................................................................................... 19
Bảng 2.1: Doanh thu của Nhà Máy từ 23/2/2012 (thời điểm nhà máy bắt đầu hoạt
động) tới 25/5/2012. .............................................................................................. 40
Bảng 2.2: GDP theo giá so sánh giai đoạn 2005 - 2010. ...................................... 44
Bảng 2.3: Dự báo Cung cầu Ure tại Việt Nam từ 2010- 2014 ............................. 51
Bảng 2.4: Dự báo tình hình cung cầu Ure thế giới từ 2011- 2015 ....................... 52
Bảng 2.5: So sánh đối thủ cạnh tranh của Nhà máy Đạm Cà Mau ....................... 54
Bảng 2.6: Cơ cấu nhân sự Nhà máy Đạm Cà Mau theo trình độ ......................... 59
Bảng 2.7: Cơ cấu nhân sự Nhà máy Đạm Cà Mau theo độ tuổi và giới tính ....... 60
Bảng 2.8: Phân bổ các hạng mục trong hàng rào nhà máy Điện – Đạm .............. 62
Bảng 2.9: Phân bổ các hạng mục ngoài hàng rào nhà máy Điện – Đạm .............. 63
Bảng 2.10: So sánh một số thông số tài chính cơ bản giữa Đạm Cà Mau và Đạm
Phú Mỹ .................................................................................................................. 66
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Quy trình xây dựng chiến lược kinh doanh
................................ 12
Sơ đồ 1.2: Môi trường kinh doanh của doanh nghiệp
.................................. 14
Sơ đồ 1.3: Ma trận BCG ................................................................................... 18
Sơ đồ 1.4: Áp dụng ma trận BCG .................................................................... 18
Sơ đồ 1.5: Lưới chiến lược kinh doanh MC.Kinsey (GE)................................26
Sơ đồ 1.6: Các chiến lược được lựa chọn từ ma trận MC.Kinsey .................... 21
Sơ đồ 1.7: Các giai đoạn quản trị chiến lược ................................................... 26
Sơ đồ 1.8: Mô hình các bước công vic trong giai đon thc thi chiến lược ... 27
Sơ đồ 1.9: Các bước công việc trong giai đoạn đánh giá chiến lược ............... 28
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ t chc công ty MTV Phân bón du khí Cà Mau ................. 33
Sơ đồ 2.2: Đặc tính sn phẩm Đạm Cà Mau .................................................... 34
Sơ đồ 2.3: Sơ đồ Công ngh Phân xưởng Amomoni ....................................... 36
Sơ đồ 2.4: Công ngh tng hp Urê ................................................................. 37
Sơ đồ 2.5: Công ngh to ht ........................................................................... 38
Sơ đồ 2.6: Biến động ca nn kinh tế giai đoạn 2000 ti 2010 ........................ 44
Biểu đồ 3.1: Dự báo giá dầu và giá khí ............................................................ 98
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long BSCL) với hơn 13 tỉnh thành, trong đó
4 thành phố lớn bao gồm: Kiên Giang, Cần Thơ, An Giang Mau hình thành
vùng kinh tế trọng điểm đóng vai trò thúc đẩy cho sự phát triển kinh tế của vùng.
Ngoài ra, vùng đất y được thiên nhiên ưu đãi với nhiều điều kiện thuận lợi để phát
triển kinh tế, nhất là kinh tế nông nghiệp. Hàng năm sản lượng sản xuất chiếm một
phần lớn tổng sản ợng cả nước. Hơn thế nữa, với sự hình thành của trung tâm năng
lượng khí điện đạm Mau đã góp phần đáp ứng nhu cầu sử dụng năng lượng
cho vùng và cả nước trong thời gian tới.
Nhà máy đạm Mau được khởi công y dựng vào 7/2008 sẽ hoàn thành
vào 02/2012, đã bản đáp ng nhu cầu phân đạm cho khu vực 13 tỉnh đồng bằng
sông Cửu Long với ng suất hằng m lên tới 800,000 tấn Ure/năm. Sự ra đời của
Nhà máy đạm Mau sẽ giúp Việt Nam tự chủ được trong việc cung cấp phân đạm
cho nông nghiệp, bình ổn giá phân bón trong nước, góp phần bảo đảm an ninh lương
thực của quốc gia.
Hiện tại nhà y mới đi vào hoạt động chỉ cung cấp duy nhất 1 loại sản
phẩm phân đạm hạt đục cho người dân. Việc đa dạng hóa các sản phẩm Ure, NPK,
phân vi sinh và các loại hóa chất dầu khí khác; mang lại hiệu quả kinh tế cao và bảo vệ
môi trường được đặt ra như mục tiêu sản xuất của công ty trong thời gian tới.
Với tầm nhìn đến 2025, nhà y Đạm Mau sẽ trở thành một trong những
công ty hàng đầu trong nước khu vực trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh phân
bón. Chính vậy việc nghiên cứu y dựng một chiến ợc kinh doanh ràng
rất cần thiết để nhà máy đạt được những mục tiêu đã đề ra đúng thời hạn.
những do trên tôi chọn đề tài: Nghiên cứu xây dựng chiến lược kinh
doanh cho Nhà máy Đạm Mau tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long từ 2012
đến 2015” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình.
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
2
2. Mục tiêu nghiên cứu
Nội dung chính của luận văn hướng đến 3 mục tiêu cơ bản như sau:
- Tổng hợp hệ thống hóa sở thuyết về hoạch định chiến lược kinh
doanh cho doanh nghiệp.
- Phân tích các n cứ nh thành chiến lược kinh doanh của Nhà y Đạm
Cà Mau tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long.
- y dựng chiến lược kinh doanh của Ny Đạm Cà Mau tại thị trường
đồng bằng Sông Cửu Long từ 2012-2015.
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Nghiên cứu y dựng chiến lược kinh doanh cho Nhà máy Đạm Mau tại
thị trường đồng bằng Sông Cửu Long từ 2012 đến 2015.
4. Phạm vi nghiên cứu:
- Không gian: Luận n chỉ tập trung nghiên cứu sản phẩm Đạm Mau
tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long.
- Thời gian: Luận văn phân tích căn cứ y dựng chiến lược kinh doanh
cho nhà y Đạm Mau tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long trong
giai đoạn 2012-2015.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ yếu: Tổng hợp, phân tích thống
kê, phương pháp phân tích hoạch định chiến lược cho doanh nghiệp bằng ma trận
SWOT.
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
3
sở dữ liệu sử dụng trong luận n được thu thập tổng hợp từ số liệu
cấp thứ cấp liên quan đến phân tích và hoạch định chiến ợc kinh doanh cho
nhà máy Đạm Cà Mau tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long.
6. Đóng góp mới về khoa học và thực tiễn của Luận văn
- Tổng hợp hệ thống hóa những vấn đề luận về phân tích hoạch
định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.
- Chỉ rõ các căn cứ làm nền tảng cho việc hoạch định chiến lược kinh doanh
cho nhà máy Đạm Mau tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long, giúp
xác định được vị thế của nhà máy hiện tại khả năng vươn tới trong
tương lai.
- y dựng được chiến lược kinh doanh cho nhà y Đạm Mau tại thị
trường đồng bằng Sông Cửu Long giai đoạn 2012-2015. y dựng những
giải pháp hữu hiệu nhằm thực hiện thành công chiến lược kinh doanh cho
nhà máy đã được đề ra trong giai 2012-2015.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, luận n được cấu trúc thành 4 chương
chính:
Chương 1. sở luận về hoạch định chiến lược kinh doanh cho doanh
nghiệp.
Chương 2. Phân tích các căn cứ để xây dựng chiến lược kinh doanh cho n
máy Đạm Mau tại thị trường đồng bằng Sông Cửu Long giai đoạn 2012-
2015
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
4
Chương 3. y dựng chiến ợc kinh doanh cho nhà y Đạm Mau tại thị
trường đồng bằng Sông Cửu Long từ 2012 -2015.
Chương 4. Một số giải pháp định hướng nhằm thực hiện thành công chiến lược
kinh doanh đã xây dựng cho nhà máy Đạm Cà Mau đến 2015.
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
5
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƢỢC KINH
DOANH CHO DOANH NGHIỆP
1.1. Khái nim chiến lƣợc và chiến lƣc kinh doanh cho doanh nghip
1.1.1. Khái nim chiến lược
Thuật ngữ “Chiến lược” nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp “Strategos” được sử
dụng đầu tiên trong lĩnh vực quân sự để chỉ các kế hoạch lớn, dài hạn được đưa ra trên
cơ sở tin chắc cái gì đối phương thể làm và cái đối phương không thể làm. Trong
cuộc chiến, chiến lược mang tính nghệ thuật nhiều hơn khoa học, theo Carl von
Clausewits: “chiến lược quân sự là nghệ thuật chỉ huy ở vị trí ưu thế” [6] hay một xuất
bản của từ điển Larous đã coi chiến lược “nghệ thuật chỉ huy c phương tiện để
giành chiến thắng”.
Thuật ngữ chiến lược dần được đưa vào sử dụng tại nhiều phương diện khác
nhau trong đó có lĩnh vực kinh tế. Ban đầu, thuật ngữ chiến lược dùng để chỉ cách thức
hợp tác kinh doanh, ch đấu tranh trên thị trường. Điểm chung giữa chiến lược trong
kinh tế chiến lược trong quân sự, đó cả hai đều sử dụng những điểm mạnh của
mình để khai thác điểm yếu của đối thủ. Điểm khác biệt bản của chúng là: chiến
lược trong kinh tế được hình thành, thực thi đánh giá với giả thiết cạnh tranh,
trong khi đó chiến lược trong quân sự dựa trên giả thiết có mâu thuẫn đối kháng.
Trong kinh doanh người ta quan niệm chiến lược cách thức để đấu tranh hợp
tác lẫn nhau giữa các nkinh doanh nhằm tạo ra thế vững chắc trên thị trường, đ
thể thu được nhiều lợi nhuận. Khái niệm chiến lược trong quản trị kinh doanh được
mở rộng nhiều hơn, thể hiện cụ thể qua các quan niệm sau:
- Chiến lược như một kế hoạch, do chiến lược thể hiện một chuỗi các hành
động nối tiếp nhau hay cách thức được định sẵn để thể đương đầu với
hoàn cảnh.
Luận văn Thạc sỹ khoa học Vương Ngọc Trìu
6
- Chiến lược như một hình; bởi chiến ợc của một tổ chức, một khía
cạnh nào đó, phản ánh được cấu trúc, khuynh hướng người ta dự định trong
tương lai.
- Chiến lược như một triển vọng; sở quan điểm y do sự liên quan
của chiến lược với những mục tiêu bản, thế chiến lược triển vọng trong
tương lai của nó.
Đối với một doanh nghiệp, chiếnợc được xem như một hệ thống các quyết
định nhằm nh thành các mục tiêu hoặc các mốc doanh nghiệp phải đi tới. Chiến
lược cũng đề ra những chính sách kế hoạch thực hiện các mục tiêu. Bên cạnh đó,
chiến lược còn giúp xác định loại nh tưởng kinh doanh của doanh nghiệp, tính
chất của các đóng góp kinh tế và ngoài kinh tế mà doanh nghiệp có thể thực hiện vì lợi
ích của các thành viên, của toàn xã hội.
Tóm lại, một cách đơn giản nhất, chiến lược được hiểu những kế hoạch được
thiết lập hoặc những hành động được thực hiện trong nỗ lực nhằm đạt tới mục tiêu của
tổ chức.
1.1.2. Khái nim chiến lược kinh doanh ca doanh nghip
Thuật ngữ “Chiến ợc kinh doanh” xuất hiện sau khi chiến lược được ứng
dụng vào lĩnh vực kinh doanh từ thập k60 của thế kỷ XX. Quan niệm về chiến lược
kinh doanh phát triển dần theo thời gian người ta tiếp cận theo nhiều cách khác
nhau.
Nhà nghiên cứu lịch squản lý, Alfred D.Chandler đã tiếp cận chiến lược kinh
doanh theo cách tiếp cận truyền thống, ông cho rằng “chiến ợc việc xác định các
mục tiêu bản dài hạn của một doanh nghiệp thực hiện chương trình hoạt động
cùng với việc phân bổ các nguồn lực cần thiết để đạt được những mục tiêu ấy” [2].
tưởng của ông thể hiện chiến lược một quá trình hoạch định tính
sáng suốt, trong đó doanh nghiệp lựa chọn những mục tiêu cho mình, xác định chương
trình hành động để hoàn thành tốt nhất những mục tiêu đó tìm ch phân bổ nguồn
lực tương ứng.