v
MỞ ðẦU
Lôgic mô tả (DL) là một họ các ngôn ngữ ñược dùng ñể biểu diễn tri thức của
một miền ứng dụng và các suy diễn về nó. Cái tên lôgic mô tả ngụ ý nói ñến các mô
tả về các khái niệm ñược dùng ñể mô tả một miền dựa trên ngữ nghĩa logic.
Logic mô tả có nhiều ứng dụng, ñặc biệt là trong các hệ thống ứng dụng thông
minh. Ngày nay, lôgic mô tả ñã trở thành nền móng của Web ngữ nghĩa (Semantic
Web). Việc sử dụng nó trong các bản thể (Ontology) nhằm mục ñích bổ sung ngữ
nghĩa, tăng khả năng liên kết giữa các trang Web… ñã thu hút ñược sự quan tâm
của rất nhiều nhà nghiên cứu.
Với lòng yêu thích bộ môn khoa học máy tính và ñứng trước một lĩnh vực ñã và
ñang phát triển, tôi ñã chọn ñề tài này. Nhưng do thời gian ngắn ngủi và khả năng
tìm hiểu về logic mô tả còn nhiều hạn chế, trong quá trình thực hiện luận văn, ñề
cương có nhiều chỗ thay ñổi so với trước. Tuy nhiên những thay ñổi này là không
nhiều, chủ yếu ñể ñiều chỉnh tính ñúng ñắn do trước khi tiến hành chọn ñề tài tôi
chưa hiểu rõ và cũng không có một tài liệu nào ñề tìm hiểu; một phần cũng nhằm
giới hạn lại phạm vi nghiên cứu ñể phù hợp với thời gian cho phép.
Về bộ cục, luận văn bao gồm 5 chương. Nhưng nội dung chủ yếu có 2 phần
chính, ñó là : Cơ sở lý thuyết (tổng qua về logic mô tả, bao gồm 4 chương ñầu) và
ứng dụng (trình bày một ứng dụng cụ thể trong chương 5) như sau :
Chương 1: Tổng quan về logic mô tả. Trình bày cơ chế biểu diễn ngôn ngữ ñể
giải quyết nhu cầu của các miền ứng dụng. Trước tiên tập trung vào mối quan hệ
giữa logic mô tả với các hệ thống mạng ngữ nghĩa trước ñây. Sau ñó, trình bày kiến
trúc của một hệ thống mô tả và các dịch vụ suy diễn liên quan.
Chương 2 : Biểu diễn tri thức bằng ngôn ngữ mô tả. Chương này tập trung thảo
luận về ngôn ngữ logic mô tả AL và họ ngôn ngữ mở rộng của nó. Trình bày cú
pháp và ngữ nghĩa của AL và của ngôn ngữ S. Dựa trên kiến trúc của một hệ mô tả
(ñã ñược giới thiệu trong chương 1), chương này ñề cập ñến cơ sở tri thức bên trong
của nó, ñó là bộ thuật ngữ TBox T và bộ khẳng ñịnh ABox A. ðịnh nghĩa các bài