1
B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
TRƢNG ĐI HC BÁCH KHOA HÀ NI
---------------------------------------
TRN HNG THO
NGHIÊN CU NH HƢNG CA MT Đ VI
VÀ CÁC THÔNG S CÔNG NGH MAY ĐN
LI THNG VI DT KIM THEO ĐƢNG MAY
LUN VĂN THC SĨ K THUT
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGH VT LIU DT MAY
NI HƢNG DN KHOA HC :
TS. CHU DIU HƢƠNG
Hà Ni Năm 2016
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 2 Khóa 2014-2016
LI CM ƠN
Trong thời gian thực hiện đề tài “Nghiên cứu ảnh hƣởng của mật độ vải và
các thông số công nghệ may đến lỗi thủng vải diệt kim theo đƣờng may” tác gi
đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ nhiệt tình từ các Quý thầy cô, bạn bè, đồng
nghiệp gia đình. Trƣớc tiên, tác giả xin bày tỏ sự biết ơn chân thành sâu sắc đến
TS. Chu Diệu Hƣơng, ngƣời đã dành nhiều thời gian hƣớng dẫn c giả trong suốt
quá trình thực hiện luận văn này.
Tác gi xin chân thành cm ơn Quý thy Vin Dt May - Da Giày
Thi Trang, Vin đào to sau đi hcTrƣng Đi Hc Bách Khoa Ni, phòng
thí nghim phân tích video ti Phân Vin Dt May TP-H Chí Minh đã to điu
kin đ tác gi thc hin tt đ tàiy. Cám ơn Công ty TNHH MTV Thi trang SB
Ngc Trai TP.H Chí Minh, đã to điu kin tt nht đ tác gi kho sát và tìm hiu
ti doanh nghip trong thi gian thc hin đ tài.
Tác giả gửi lời cảm ơn đến gia đình, quan công tác, đồng nghiệp, bạn
đã động viên về vật chất tinh thần cho c giả trong thời gian học hoàn thành
luận văn này.
Tác gi chân thành biết ơn! Hà Ni, ngày 1 tháng 11 năm 2016
Tác gi
Trn Hng Tho
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 3 Khóa 2014-2016
LI CAM ĐOAN
Tác gi xin cam đoan toàn b ni dung đƣc trình bày trong lun văn này, đu
do tác gi thc hin i s ng dn nhit tình ca TS. Chu Diu Hƣơng cùng
vi Quý thy Vin Dt May - Da Giày Thi Trang Trƣng Đi Hc Bách
Khoa Ni. Các s liu kết qu trong lun văn nhng s liu thc tế thu
đƣc sau khi tiến hành thc nghim ti phòng thí nghim phân tích video Phân Vin
Dt May TP-H Chí Minh. Tác gi xin đm bo tính chính xác, trung thc, không
có s sao chép t các lun văn khác.
Tác gi hoàn toàn chu trách nhim v ni dung, hình nh ng nhƣ kết qu
nghiên cu đƣc trình bày trong lun văn.
Hà Ni, ngày 1 tháng 11 năm 2016
Tác gi
Trn Hng Tho
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 4 Khóa 2014-2016
MC LC
PH BÌA ..................................................................................................................... 1
LI CM ƠN ............................................................................................................. 2
LI CAM ĐOAN ....................................................................................................... 3
MC LC ................................................................................................................... 4
DANH MC BNG BIU ........................................................................................ 7
DANH MC HÌNH NH, Đ TH, BIU Đ ......................................................... 9
M ĐU ................................................................................................................... 12
CHƢƠNG 1: NGHIÊN CU TNG QUAN ........................................................... 14
1.1. Tng quan v vi dt kim .............................................................................. 14
1.1.1. Khái nim vi dt kim ............................................................................... 14
1.1.2. Phn t cu trúc vi dt kim ...................................................................... 15
1.1.2.1. Vòng dt .................................................................................................... 15
1.1.2.2. Vòng chp ................................................................................................. 16
1.1.2.3. Vòng không dt ......................................................................................... 16
1.1.2.4. Vòng si dch chuyn ................................................................................ 16
1.1.2.5. Cung platin treo ......................................................................................... 17
1.1.3. Phân loi vi dt kim ................................................................................. 17
1.1.3.1. Vi dt kim đan ngang .............................................................................. 17
1.1.3.1.1. Kiu dt mt mt phi ........................................................................... 18
1.1.3.1.2. Kiu dt hai mt phi ............................................................................ 19
1.1.3.1.3. Kiu dt interlock .................................................................................. 20
1.1.3.2. Vi dt kim đan dc .................................................................................. 20
1.1.3.2.1. Kiu dt Xích ........................................................................................ 21
1.1.3.2.2. Kiu dt Tricot ...................................................................................... 22
1.1.3.2.3. Kiu dt Atlat ........................................................................................ 22
1.1.4. Đt đim ca vi dt kim .......................................................................... 23
1.1.4.1. Tính tut vòng ca vi dt kim[2] ............................................................. 23
1.1.4.2. Tính quăn mép ca vi dt kim ................................................................. 23
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 5 Khóa 2014-2016
1.1.4.3. Tính kéo rút si ca vi dt kim ................................................................ 24
1.1.4.4. Biến dng kéo ca vi dt kim .................................................................. 24
1.1.4.5. Biến dng un ca vi dt kim .................................................................. 24
1.1.4.6. Biến dng trƣt ca vi dt kim ................................................................ 25
1.1.5. ng dng ca vi dt kim ......................................................................... 25
1.1.5.1. Vi dt kim dùng trong công nghip ......................................................... 25
1.1.5.2. Vi dt kim dùng trong nông nghip ........................................................ 27
1.1.5.3. Vi dt kim dùng trong y tế ...................................................................... 28
1.1.5.4. Vi dt kim dùng làm vi đa k thut ...................................................... 30
1.1.5.5. Vải dệt kim trong xây dựng ...................................................................... 30
1.1.5.6. Vi dt kim dùng làm vi gia dng và ni tht ......................................... 31
1.1.5.7. Vi dt kim dùng làm ct gia cƣng ......................................................... 32
1.2. Tng quan v hin tƣng thng vi dc đƣng may .................................... 32
1.2.1. Gii thiu hin tƣng thng vi dc đƣng may ...................................... 32
1.2.1.1. Các sn phm qun áo đƣc làm t vi dt kim ....................................... 32
1.2.1.2. Các hin tƣng thng vi dc đƣng may ................................................ 33
1.2.2. Các yếu t nh hƣng đến hin tƣng thng vi dc đƣng may ............ 34
1.2.2.1. Kim may .................................................................................................... 36
1.2.2.2. Tc đ may ................................................................................................ 42
1.2.2.3. S lp vi .................................................................................................. 44
1.2.3. nh hƣng ca hin tƣng thng vi dc đƣng may đến cht lƣng ca
sn phm vi dt kim ................................................................................................. 44
1.3. Tng quan các công trình nghiên cu v hin tƣng thng vi dc đƣng
may ....................................................................................................................... 45
KT LUN CHƢƠNG 1 .......................................................................................... 50
CHƢƠNG 2: NI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CU ........................... 52
2.1. Đi tƣng nghiên cu.................................................................................... 52
2.2. Mc tiêu nghiên cu ...................................................................................... 52
2.3. Ni dung nghiên cu ..................................................................................... 52
2.4. Phƣơng pháp nghiên cu ............................................................................... 53
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 6 Khóa 2014-2016
2.4.1. Phƣơng pháp nghiên cu tng quan .......................................................... 53
2.4.2. Phƣơng pháp nghiên cu thc nghim ..................................................... 53
2.4.2.1. Xác đnh mt đ vi dt kim theo tiêu chun TCVN 5794 : 1994 ............ 53
2.4.2.2. Xác đnh chiu dài vòng si ca vi dt kim theo TCVN 5799 : 1994 .... 55
2.4.2.3. Thiết b và dng c thí nghim ................................................................. 56
2.4.2.4. Chun b mu thí nghim .......................................................................... 57
2.4.3. Phƣơng pháp x lý s liu ......................................................................... 61
KT LUN CHƢƠNG 2 .......................................................................................... 62
CHƢƠNG 3: KT QU NGHIÊN CU VÀ BÀN LUN .................................... 63
3.1. Kết qu xác đnh thông s và cu trúc ca 3 loi vi dt kim s dng trong
lun văn ..................................................................................................................... 63
3.2. nh hƣng ca mt đ vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may ........ 63
3.2.1. Xác đnh li thng vi dt kim sau khi may ............................................. 64
3.2.2. nh hƣng ca mt đ vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may th
hin sau khi git ........................................................................................................ 66
3.3. nh hƣng ca s lp vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may ......... 69
3.3.1. Xác đnh li thng vi dt kim sau khi may ............................................. 70
3.3.2. nh hƣng ca s lp vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may th
hin sau khi git ........................................................................................................ 72
3.4. nh hƣng ca kích thƣc kim đến li thng vi dt kim theo đƣng may 74
3.4.1. Xác đnh li thng vi dt kim sau khi may ............................................. 75
3.4.2. nh hƣng ca kích thƣc kim đến li thng vi dt kim theo đƣng may
th hin sau khi git ................................................................................................... 77
3.5. nh hƣng ca tc đ may đến li thng vi dt kim theo đƣng may ....... 80
3.5.1. Xác đnh li thng vi dt kim sau khi may ............................................. 80
3.5.2. nh hƣng ca tc đ may đến li thng vi dt kim theo đƣng may th
hin sau khi git ........................................................................................................ 82
KT LUN CHƢƠNG 3 .......................................................................................... 86
KT LUN CHUNG ................................................................................................ 87
NG NGHIÊN CU TIP THEO ..................................................................... 89
TÀI LIU THAM KHO ......................................................................................... 90
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 7 Khóa 2014-2016
DANH MC BNG BIU
Bng 1.1: ng dng các dng mũi kim Groz-Beckert.
Bng 1.2: Nhng li vi liên quan đến kim may.
Bng 2.1: Bng thông sy dt vi mu.
Bng 2.2: Thiết b dng c thí nghim.
Bng 2.3: Bng s ng các b mu thí nghim.
Bng 3.1: Bng thông s ca 3 loi vi.
Bng 3.2: nh ng ca kích thƣc kim đến li thng vi dt kim theo đƣng
may.
Bng 3.3: nh ng ca kích thƣc kim đến li thng vi dt kim theo đƣng may
đi vi vi Single sau 3 ln git.
Bng 3.4: nh ng ca kích thƣc kim đến li thng vi dt kim theo đƣng may
đi vi vi Rib sau 3 ln git.
Bng 3.5: nh ng ca kích thƣc kim đến li thng vi dt kim theo đƣng may
đi vi vi Interlock sau 3 ln git.
Bng 3.6: nh hƣng ca mt đ vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may.
Bng 3.7: nh ng ca mt đ vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may đi
vi vi Single sau 3 ln git.
Bng 3.8: nh ng ca mt đ vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may đi
vi vi Rib sau 3 ln git.
Bng 3.9: nh ng ca mt đ vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may đi
vi vi Interlock sau 3 ln git.
Bng 3.10: nh hƣng ca s lp vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may.
Bng 3.11: nh ng ca s lp vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may đi
vi vi Single sau 3 ln git.
Bng 3.12: nh ng ca s lp vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may đi
vi vi Rib sau 3 ln git.
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 8 Khóa 2014-2016
Bng 3.13: nh ng ca s lp vi đến li thng vi dt kim theo đƣng may đi
vi vi Interlock sau 3 ln git.
Bng 3.14: nh hƣng ca tc đ may đến li thng vi dt kim theo đƣng may.
Bng 3.15: nh ng ca tc đ may đến li thng vi dt kim theo đƣng may
đi vi vi Single sau 3 ln git.
Bng 3.16: nh ng ca tc đ may đến li thng vi dt kim theo đƣng may
đi vi vi Rib sau 3 ln git.
Bng 3.17: nh ng ca tc đ may đến li thng vi dt kim theo đƣng may
đi vi vi Interlock sau 3 ln git.
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 9 Khóa 2014-2016
DANH MC HÌNH NH, Đ TH, BIU Đ
Hình 1.1: Vòng si.
Hình 1.2: Hình các dng vòng si.
Hình 1.3: Bƣc ct vòng.
Hình 1.4: Bƣc hàng vòng.
Hình 1.5: Vòng dt phi.
Hình 1.6: Vòng dt trái.
Hình 1.7: Vòng chp.
Hình 1.8: Vòng không dt.
Hình 1.9: Kiu dt vòng si dch chuyn.
Hình 1.10: Cung Plantin treo.
Hình 1.11: Vi dt kim đan ngang.
Hình 1.12: Vi dt kim đan dc.
Hình 1.13: Vi mt mt phi.
Hình 1.14: Vi hai phi.
Hình 1.15: Vi Interlock.
Hình 1.16: Kiu dt xích dng vòng đóng.
Hình 1.17: Kiu dt xích dng vòng m.
Hình 1.18: Kiu dt Tricôt.
Hình 1.19: Kiu dt Atlat dng vòng đóng.
Hình 1.20: Kiu dt Atlat dng vòng m.
Hình 1.21: Vi Spacer.
Hình 1.22: ng dng qun áo chc năng thông minh.
Hình 1.23: i Raschel không cha mt lƣi.
Hình 1.24: Hình mt vài ví d ca sn phm dt may y tế.
Hình 1.25: Sn phm cy ghép.
Hình 1.26: Giàn giáo bao ph bi lƣi Raschel.
Hình 1.27: Hàng dt kim vi tng hp s dng gia c cho đƣng lái xe.
Hình 1.28: Vi dt kim đan dc cho gia ctông.
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 10 Khóa 2014-2016
Hình 1.29: Vi dùng trong gia dng và ni tht.
Hình 1.30: Vi dt kim dùng làm ct gia cƣng.
Hình 1.31: Sn phm t vi dt kim.
Hình 1.32: Hin tƣng thng vi dc đƣng may.
Hình 1.33: Các b phn kim may.
Hình 1.34: Các dng mũi may.
Hình 1.35: Kích thƣc kim.
Hình 1.36: Mt ct ngang ca kim.
Hình 1.37: Mũi kim b hƣ hng.
Hình 1.38: Hình li vi.
Hình 1.39: Mt đ mũi may.
Hình 1.40: nh hƣng ca kim đến li thng vi.
Hình 1.41: Hình mũi kim đy si trong vi.
Hình 1.42: Hình th nghim kích thƣc kim.
Hình 1.43: Hình kết qu th nghim kim may.
Hình 2.1: Hình mô t mu vi th.
Hình 2.2: Mu th và kính hin vi đin t quang hc.
Hình 2.3 Hình li thng vi dt kim.
Hình 3.1: Đ th th hin mi tƣơng quan ca kích thƣc kim nh ng đến li
thng vi dc đƣng may đi vi vi Single, vi Rib, vi Interlock.
Hình 3.2: Đ th th hin mi tƣơng quan ca kích thƣc kim nh ng đến li
thng vi dc đƣng may đi vi vi Rib sau 3 ln git.
Hình 3.3: Đ th th hin mi tƣơng quan ca kích thƣc kim nh ng đến li
thng vi dc đƣng may đi vi vi Interlock sau 3 ln git.
Hình 3.4: Đ th th hin mi tƣơng quan ca mt đ vi nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Single, vi Rib, vi Interlock.
Hình 3.5: Đ th th hin mi tƣơng quan ca mt đ vi nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Rib sau 3 ln git.
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 11 Khóa 2014-2016
Hình 3.6: Đ th th hin mi tƣơng quan ca mt đ vi nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Interlock sau 3 ln git.
Hình 3.7: Đ th th hin mi tƣơng quan ca s lp vi nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Single, vi Rib, vi Interlock.
Hình 3.8: Đ th th hin mi tƣơng quan ca s lp vi nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Rib sau 3 ln git.
Hình 3.9: Đ th th hin mi tƣơng quan ca s lp vi nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Interlock sau 3 ln git.
Hình 3.10: Đ th th hin mi tƣơng quan ca tc đ may nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Single, vi Rib, vi Interlock.
Hình 3.11: Đ th th hin mi tƣơng quan ca tc đ may nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Rib sau 3 ln git.
Hình 3.12: Đ th th hin mi tƣơng quan ca tc đ may nh ng đến li thng
vi dc đƣng may đi vi vi Interlock sau 3 ln git.
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 12 Khóa 2014-2016
M ĐU
Đt c ngày càng phát trin mnh m trên tt c mi lĩnh vc khoa hc
công ngh và dch v trong đó có ngành may công nghip.
Ngành dệt may Việt Nam trong nhiều năm qua luôn một trong những
ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật,
đội ngũ lao động tay nghề ngày càng chiếm tỉ lệ lớn sự ƣu đãi từ các chính
sách nhà nƣớc, ngành dệt may đã thu đƣợc nhiều kết quả đáng khích lệ, vừa tạo ra
giá trị hàng hóa, vừa đảm bảo nhu cầu tiêu dùng trong nƣớcxuất khẩu.
Ngành dệt may Việt Nam ngày càng đổi mới hiện đại hóa các trang thiết
bị của ngành may mặc. Các sản phẩm đã chất lƣợng ngày một tốt hơn, đƣợc
nhiều thị trƣờng khó tính nhƣ Hoa K, EU, Nhật Bản chấp nhận.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp dệt may đã xây dựng đƣợc mối quan hệ gắn
chặt chẽ với nhiều nhà nhập khẩu, nhiều tập đoàn tiêu thụ lớn trên thế giới. Bản
thân các doanh nghiệp Việt Nam cũng đƣợc bạn hàng đánh giá lợi thế về chi
phí lao động, kỹ năng tay nghề may tốt. Năm 2013, sn phm dt may Vit Nam
xut khu đến hơn 180 quc gia vùng lãnh th vi kim ngch xut khu đt 17,9
t USD; chiếm 13,6% tng kim ngch xut khu Vit Nam và 10,5% GDP c c.
Tc đ tăng trƣng dt may trong giai đon 2008-2013 đt 14,5%/năm đƣa Vit
Nam tr thành mt trong nhng quc gia tc đ tăng trƣng kim ngch xut
khu dt may nhanh nht thế gii. Hin c c khong 6.000 doanh nghip dt
may; thu hút hơn 2,5 triu lao đng; chiếm khong 25% lao đng ca khu vc kinh
tế công nghip Vit Nam.[30]
Việt Nam hội nhập ngày càng u rộng hơn vào nền kinh tế khu vực kinh
tế thế giới cũng tạo điều kiện tiếp cận thị trƣờng tốt hơn cho hàng dệt may. Trong
quá trình hi nhp phát trin, cùng vi quá trình sn xut gia công sn phm dt
may cũng nhƣ các sn phm dt thoi, dt kim…
Lun văn Thc sĩ k thut Ngành Công ngh Vt liu Dt may
Trn Hng Tho 13 Khóa 2014-2016
Trong ngành công nghip dt thì dt kim đƣc coi là ngành non tr nht. Sn
phm dt kim chiếm t trng không nh ngày càng xu ng tăng nhanh.
Trong các mt hàng xut khu thì hàng dt kim có mt ý nghĩa đáng k.
Đ đm bo năng xut cht ng tt, không nhng tp trung đu vào
thiết b công ngh hin đi còn phi đu nghiên cu nhng điu kin nh
ng trong quá trình sn xut đc bit nh ng trc tiếp đến sn phm may,
các đƣng may lp ráp cu to nên sn phm, đ th khc phc đƣc tình trng
hng trong quá trình sn xut, sm phát hin ra tình trng li đ qun tt các
khâu sn phm, đó cũng nguyên nhân ct lõi to nên mt sn phm tt cht
ng và to nn tng vng chc cho các doanh nghip .
Bên cnh đó, các doanh nghip cn đào to mt ngun nhân lc tay ngh,
chuyên môn cao, kinh nghim qun tiên tiến, không ngng tìm tòi hc hi đ
th vn hành quá trình sn xut mt cách thun li đem li li nhun lâu dài
cho nghip.Tuy nhiên, khi sn xut hàng lot đc bit nhng sn phm đƣc
sn xut t vi dt kim, thì không tránh khi nhng hƣ hng, sai xót trong quá trình
lp ráp gia công sn phm. vy đ tài: “Nghiên cu nh ng ca mt đ vi
các thông s công ngh may đến li thng vi dit kim theo đƣng may” s
phn nào giúp cho các doanh nghip ci thin, khc phc các li tt hơn đ sn
phm ngày càng hoàn ho, đt hiu qu, to uy tín cht ng trên th trƣng may
mc trong ngoài c. Đ tài này cùng cp thiết phc vc trc tiếp cho
ngành may mc trong quá trình sn xut, gia công sn phm, nhm tránh khi
nhng ri ro, yếu t không cn thiết làm hng sn phm, nguyên nhân ch
yếu do điu kin ng ngh vt liu may y nên, vy đ i s giúp cho
chúng ta s dng tt kim soát đƣc các mt hàng dt kim may mc trong doanh
nghip.